|
|
Alət
- musiqi aləti. Müəyyən tembrli musiqi səsləri əldə etmək üçün xüsusi qurğu.
Musiqi alətləri səsçıxarma imkanlarına və quruluş xüsusiyyətlərinə görə fərqlənir.
Simli musiqi alətləri – simlərin səsləndirilməsi üsullarına görə növlərə bölünür:
kamanlı alətlər – skripka, alt (viola), violonçel, kontrabas;
dartımlı alətlər – arfa;
mizrablı alətlər
zərbli alətlər
Nəfəsli musiqi alətləri (üfləmə alətlər) – havanın alətin daxilinə üfürülməsi (nəfəs verilməsi) üsulu ilə səs əldə olunur, hazırlanma materialına görə növlərə bölünür:
mis alətlər – truba, kornet, trombon, tuba, valtorna və s.
ağac alətlər – fleyta, hoboy, klarnet, faqot və s.
Quruluşuna görə növləri: dəlikli alətlər, qamış dilçəkli alətlər, müştüklü alətlər.
Zərb alətləri – alətin gövdəsinə vurulmaqla səs əldə edilir, səslənməsinə görə aşağıdakı növlərə bölünür:
köklənən alətlər (müəyyən səsyüksəkliyinə malik zərb alətləri) – litavrlar, ksilofon, zəng (kolokol, kolokolçik).
köklənməyən alətlər (qeyri-müəyyən yüksəklikli zərb alətləri) – kiçik və böyük barabanlar, kastanyetlər, tam-tam və s.
Quruluşuna görə növləri: plastinkalı alətlər, zarlı (pereponkalı) alətlər.
Klavişli (dilli) alətlər – xüsusi mexanizmlə təchiz olunmuş alətlər olub, səsçıxarma üsullarına görə fərqlənir. Növləri:
klavişli-zərbli alətlər: fortepiano;
pnevmatik-klavişli alətlər: akkordeon, qarmon;
Alətlərin səslənmə registrinə görə növləri: bas alətlər, soprano alətlər, tenor alətlər.
Alətlərin quruluşuna görə növləri: natural alətlər, transpozisiyalı alətlər.
Müxtəlif xalqların musiqisində istifadə olunan çoxsaylı simli, nəfəs və zərb alətləri mövcuddur.
Azərbaycan xalq musiqi alətləri:
simli alətlər: tar, saz, ud, tənbur (mizrablı alətlər); kamança (kamanlı alət); qanun, çəng (dartımlı alətlər); səntur (simli-zərbli alət) və s.
nəfəs alətləri: zurna, tütək, ney, balaban və s.
zərb alətləri: nağara, qoşa nağara, qaval, dəf və s.
|
|
Copyright
© Musigi Dunyasi, 2007 |
|
|
|